پروتز زانو

پروتز زانو یا زانوی پروتزی، یک وسیله پزشکی است که برای جایگزینی زانوی طبیعی فرد، قسمت بالا و پایین زانو استفاده می‌شود. این پروتز‌ها به صورت یک ساختمان مصنوعی طراحی شده‌اند که از جنس‌ها و فناوری‌های مختلفی تشکیل شده‌اند و برای کمک به افرادی که به دلیل صدمات، بیماری‌های پا و زانویی یا حوادث دیگر، قادر به استفاده از زانو و پا طبیعی خود نیستند استفاده می‌شوند. این پروتزها از طریق اتصال به پا و بخش‌های بالاتر و پایینتر از زانو، فرد را قادر می‌سازند تا حرکات مختلف را انجام دهد و به زندگی روزمره خود ادامه دهد.

پروتز زانو (Knee Prosthesis) برای افرادی که دچار قطع عضو در ناحیه زانو شده‌اند یا نیاز به تعویض مفصل زانو دارند، طراحی شده است. این پروتزها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: پروتزهای مفصل زانو برای تعویض مفصل آسیب‌دیده و پروتزهای زانو برای افرادی که دچار قطع عضو هستند. هر دو نوع پروتز نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد ایفا می‌کنند.

طراحی و ساخت پروتز زانو در کلینیک دکتر اجرائی

پروتزهای مفصل زانو (Knee Joint Prosthesis):

این نوع پروتز برای افرادی که دچار آسیب یا بیماری‌های جدی مفصل زانو مانند آرتروز یا روماتیسم مفصلی هستند، استفاده می‌شود. پروتزهای مفصل زانو به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

1. پروتز کامل زانو (Total Knee Replacement): در این نوع جراحی، کل مفصل زانو با یک پروتز مصنوعی جایگزین می‌شود. پروتز شامل سه بخش اصلی است: قسمت فمورال (Femoral Component) که به استخوان ران متصل می‌شود، قسمت تیبیا (Tibial Component) که به استخوان ساق پا متصل می‌شود و قسمت پاتلار (Patellar Component) که به کاسه زانو متصل می‌شود.
2. پروتز جزئی زانو (Partial Knee Replacement): در این نوع جراحی، تنها بخشی از مفصل زانو که آسیب دیده است جایگزین می‌شود. این جراحی برای افرادی مناسب است که تنها یک بخش از مفصل زانو دچار آسیب شده است.

پروتزهای زانو برای افراد قطع عضو (Knee Prosthesis for Amputees):

این نوع پروتز برای افرادی که دچار قطع عضو در ناحیه زانو شده‌اند استفاده می‌شود و به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

1. پروتز بالای زانو (Transfemoral Prosthesis): این پروتز برای افرادی است که قطع عضو بالای زانو دارند. اجزای اصلی آن شامل سوکت، مفصل زانو، پایه و پا است. پروتزهای بالای زانو ممکن است مکانیکی یا الکترونیکی باشند.
2. پروتز زانو به همراه پا (Knee Disarticulation Prosthesis): این پروتز برای افرادی است که قطع عضو در سطح مفصل زانو دارند. این نوع پروتز معمولا دارای یک مفصل زانو با قابلیت چرخش و یک پای مصنوعی است.

جهت مشاوره، خرید و تعمیر انواع پروتز زانو با کلینیک دکتر اجرائی تماس بگیرید 09121399225

انواع پروتز زانو

پروتزهای زانو به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: پروتزهای ثابت و پروتزهای قابل حرکت. هر یک از این دسته‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند که بسته به نیاز و شرایط فرد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پروتز زیر زانو

پروتز های زیر زانو با لاینر سافت (از جنس فوم پلاستوزت)

این مدل از پروتز های زیر زانو از قدیمی ترین انواع پای مصنوعی برای این ناحیه از قطع عضو بشمار می رود و تقریبا این روش منسوخ شده است مگر اینکه در شرایط خاص مانند تجربه فرد در استفاده ازپروتز سافت سوکتی عادت کرده است و برای پروتز پای بعدی خود نیز درخواست همین مدل را دارد یا اینکه فرد به انواع لاینر های حساسیت داشته یا تحمل فشار لاینر ها روی پوست را ندارد.

پروتزهای زیر زانو با لاینر سافت، یکی از راه‌حل‌های موثر برای افرادی هستند که به دلایل مختلفی نیاز به پروتز زانوی زیری دارند. لاینر سافت یک نوع پد نرم و انعطاف‌پذیر است که بر روی پوست اطراف زانو قرار می‌گیرد و به منظور افزایش راحتی، ثبات و قابلیت جذب فشارهای ناشی از استفاده از پروتز استفاده می‌شود. استفاده از این نوع لاینر باعث کاهش ایجاد زخم و ایجاد راحتی بیشتر در استفاده از پروتز زیر زانو می‌شود و افراد را قادر می‌سازد تا به طور مطمئن‌تر و با کمترین مشکلات ممکن از پروتز خود استفاده کنند.

پروتز های زیر زانو با لاینر های سیلیکونی و ژل

بطور کلی لاینر ها نوعی جوراب های مخصوص هستند که مستقیما روی استامپ پوشیده می شوند تا علاوه بر محافظت از پوست استامپ، به تعلیق پروتز نیز کمک کنند.

پروتزهای زیر زانو با لاینرهای سیلیکونی و ژل، یکی از گزینه‌های موثر و رایج برای افرادی هستند که نیاز به جایگزینی زانوی زیری دارند. این لاینرها، که از موادی همچون سیلیکون یا ژل تهیه می‌شوند، بر روی پوست اطراف زانو قرار می‌گیرند و باعث افزایش راحتی و ثبات پروتز در محل استفاده می‌شوند. علاوه بر این، لاینرهای سیلیکونی و ژل به دلیل ویژگی‌های نرم و انعطاف‌پذیری که دارند، می‌توانند فشارها و لرزش‌های ناشی از استفاده از پروتز را به خوبی جذب کرده و از ایجاد زخم یا تحریک پوست جلوگیری کنند. استفاده از این نوع لاینرها باعث افزایش راحتی و کارایی در استفاده از پروتز زیر زانو می‌شود و به افراد کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری از پروتز خود استفاده کنند.

قطعات پروتز زیر زانو

لوله، کلمپ، قفل و پنجه

قطعه اصلی ان پنجه پروتزی است که خود شامل انواع مختلفی می شود و انواع ساده آن که قابلیت حرکت خاصی ندارند وفقط در ناحیه پاشنه دارای فوم نرم هستند تا پنجه های تک محوره، چند محوره حرکتی و پنجه های پیشرفته مانند پنجه کربنی پروتزی وجود دارند

پژوهش های بسیاری به مقایسه بین قطع عضو از زیر زانو و بالای زانو پرداخته اند که نشان می دهد به طور معمول قطع از زیر زانو در مقایسه با بالای زانو به علت حفظ مفصل زانو آناتومیک ، سطح فعالیت و کیفیت زندگی بالاتری برای فرد فراهم می کند.

قطعات پروتز زیر زانو شامل اجزای مختلفی هستند که با هم ترکیب شده‌اند تا به فرد کمک کنند تا با راحتی و ثبات از پروتز خود استفاده کند. این قطعات شامل موارد زیر می‌شود:

1. فریم یا کارکاس: این بخش از پروتز زیر زانو به عنوان پایه و اسکلت اصلی عمل می‌کند و بر روی پا قرار می‌گیرد.
2. پایه پروتز: قسمتی از پروتز است که با پا اتصال داده می‌شود و بر روی سطح زمین قرار می‌گیرد.
3. لاینر: این قطعه معمولاً از مواد نرم و انعطاف‌پذیری مانند سیلیکون ساخته شده و بر روی پوست اطراف زانو قرار می‌گیرد تا از راحتی و ثبات بیشتری در استفاده از پروتز برخوردار شود.
4. مفاصل: این قطعات به فعالیت و حرکت صحیح پروتز کمک می‌کنند و امکان انعطاف و چرخش را فراهم می‌کنند.
5. قفل‌ها و بندها: این قطعات برای ثابت کردن پروتز به پا و جلوگیری از حرکت غیرمطلوب آن استفاده می‌شوند.
6. لاستیک‌ها و پد‌ها: این قطعات برای افزایش ثبات و راحتی در استفاده از پروتز استفاده می‌شوند و در نقاط مختلف پروتز قرار می‌گیرند.

همه این قطعات با هم ترکیب می‌شوند تا پروتز زیر زانو به صورت کامل و کارآمد عمل کند و به افراد کمک کند تا به طور طبیعی و با راحتی حرکت کنند.

مفاصل زانوی پروتزی

مفاصل زانوی پروتزی، بخش‌های مهمی از ساختار پروتز زانو هستند که به فعالیت و عملکرد صحیح و طبیعی زانوی مصنوعی کمک می‌کنند. این مفاصل، مانند مفاصل زانوی طبیعی، باعث حرکت و انعطاف پذیری پروتز می‌شوند و به افراد کمک می‌کنند تا حرکات مختلف را با راحتی و ثبات انجام دهند. برای افزایش عمر مفید و کارایی پروتز زانو، اهمیت ویژه‌ای به طراحی و ساختار مفاصل زانوی پروتزی داده می‌شود، زیرا این مفاصل به عنوان نقطه اتصال بین پروتز و پا، نقش بسیار حیاتی و مهمی دارند.

پروتز زانو یا زانو مصنوعی

بدن انسان یکی از پیچیده‌ترین و حیرت‌انگیزترین سازمان‌هایی است که همچون یک ماشین دقیق عمل می‌کند. اما مانند هر ماشینی، گاهی نیاز به تعمیرات و جایگزینی قطعات دارد تا عملکرد بهینه‌ای داشته باشد. زانو نیز یکی از این قطعات است که ممکن است به دلایل مختلفی مانند صدمات، بیماری‌ها یا عوامل سنی، نیاز به جایگزینی یا پشتیبانی داشته باشد.

پروتز زانو یا زانو مصنوعی، به عنوان یک راه‌حل موثر و کارآمد در این مواقع به کمک افراد مبتلا به مشکلات زانویی می‌آید. این پروتزها، با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، امکانات قابل تنظیم و طراحی‌های متنوع، به افراد امکان می‌دهند تا با اطمینان و راحتی به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهند.

از آنجایی که پروتز زانو یک قطعه بسیار حساس و حیاتی است، انتخاب و استفاده از آن نیازمند آگاهی و مراقبت دقیق است. همچنین، تعمیر و نگهداری منظم از آن امری ضروری است تا عمر مفید و کارآمدی آن حفظ شود.

اهمیت پروتز زانو

اهمیت پروتز زانو برای افرادی که با مشکلات زانویی روبرو هستند، بسیار بزرگ است. زانو یکی از قسمت‌های حیاتی بدن است که تأثیر بسیار زیادی بر روی قابلیت حرکت و کیفیت زندگی افراد دارد. از طریق استفاده از پروتز زانو، این افراد می‌توانند:

1. به عملکرد و کیفیت زندگی خود برگردند: با جبران عملکرد زانوی طبیعی خود، افراد می‌توانند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند و به طور مستقل و خودمختارانه زندگی کنند.
2. تحت درمان و توانبخشی قرار بگیرند: پروتز زانو در فرآیند توانبخشی بسیار مؤثر است و به افراد کمک می‌کند تا عضلات و مفاصل خود را تقویت کرده و بهبود یابند.
3. از بروز مشکلات اضافی جلوگیری کنند: با استفاده از پروتز زانو، ممکن است فرآیند شکل‌گیری مشکلات اضافی مانند افتادگی، تنبلی عضلات و آسیب‌های مجدد به زانو، کاهش یابد.

در کل، پروتز زانو نه تنها به افراد کمک می‌کند تا با کیفیت و راحتی زندگی کنند، بلکه به آن‌ها امید می‌دهد و به آن‌ها احساس استقلال و اعتماد به نفس بیشتری می‌بخشد.

پروتز بالای زانو

پروتز بالای زانو (Transfemoral Prosthesis) وسیله‌ای است که برای افراد قطع عضو بالای زانو طراحی شده است تا به آن‌ها کمک کند توانایی راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره خود را بازیابند. این نوع پروتز شامل اجزای مختلفی است که به‌طور دقیق و سفارشی برای هر فرد ساخته می‌شود. در ادامه به برخی از اجزای اصلی و ویژگی‌های پروتز بالای زانو می‌پردازیم:

اجزای اصلی پروتز بالای زانو

1. سوکت (Socket): بخشی از پروتز که به باقی‌مانده اندام متصل می‌شود. سوکت به‌طور سفارشی و دقیق برای هر فرد ساخته می‌شود تا حداکثر راحتی و تطابق را فراهم کند.
2. زانو (Knee Joint): مفصل زانو در پروتز می‌تواند مکانیکی یا الکترونیکی باشد. پروتزهای پیشرفته الکترونیکی دارای حسگرها و میکروپروسسورهایی هستند که به بهبود حرکت طبیعی کمک می‌کنند.
3. میله (Shank): بخشی که بین سوکت و پا قرار دارد. این قسمت معمولاً از مواد سبک و مقاوم مانند فیبر کربن ساخته می‌شود.
4. پا (Foot): این بخش نیز به‌طور دقیق طراحی شده و می‌تواند انواع مختلفی از پاهای مکانیکی تا پاهای الکترونیکی با توانایی‌های پیچیده را شامل شود.

ویژگی‌ها و مزایا

1. قابلیت تنظیم: پروتزهای مدرن قابلیت تنظیم دارند و می‌توانند برای بهبود تطابق و راحتی کاربر تنظیم شوند.
2. سبکی و مقاومت: استفاده از مواد پیشرفته مانند فیبر کربن، پروتزها را سبک و مقاوم می‌کند.
3. قابلیت حرکتی بالا: پروتزهای پیشرفته با استفاده از تکنولوژی‌های جدید، امکان حرکت‌های طبیعی‌تری را فراهم می‌کنند.
4. تطابق سفارشی: هر پروتز به‌طور اختصاصی برای نیازهای هر فرد ساخته می‌شود، که این امر به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند.

مراقبت و نگهداری

• نظافت منظم: سوکت و اجزای پروتز باید به‌طور منظم تمیز شوند تا از تجمع باکتری‌ها و بوی نامطبوع جلوگیری شود.
• بازدید دوره‌ای: نیاز به بازدیدهای منظم از سوی متخصصین پروتز برای بررسی وضعیت و تنظیمات لازم دارد.
• تعویض قطعات: با گذشت زمان و استفاده مستمر، ممکن است برخی از قطعات نیاز به تعویض داشته باشند.

استفاده از پروتز بالای زانو می‌تواند به‌طور چشمگیری کیفیت زندگی افرادی که دچار قطع عضو شده‌اند را بهبود بخشد، اما نیازمند همراهی مستمر با متخصصین و توجه به نگهداری و مراقبت مناسب است.

فناوری‌های مورد استفاده

پروتزهای زانو امروزه از فناوری‌های پیشرفته‌ای بهره می‌برند، از جمله استفاده از سنسورها و الکترونیک برای بهبود کارایی و عملکرد. همچنین، جنس‌های مصنوعی با کیفیت بالا نیز در ساخت این پروتزها مورد استفاده قرار می‌گیرند.